Spirulina Nedir?
Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz bir deniz yosunu spiriluna. Peki nedir spiriluna, besin değerleri nelerdir, faydaları nelerdir? İşte sizler için spiriluna hakkında kısa bilgiler…
Son yıllarda “super besin” olarak anılan Spirulina, siyanobakteri grubunda olan “Arthospira Platensis” ve “Arthospira Maxima” karışımına verilen isimdir. Bir bitki türü olmayıp, su yosunu diye tanımlanabilen bir mavi yeşil alglardendir.
İsmini “spiral” kelimesinden alır. Spiral, kendi çevresinde dönen şekil demektir. Bu deniz yosununun son zamanlarda ün kazanmasının sebebi ise NASA’nın uzun süreli uzay yolculuklarında kullanım için besleyici niteliği ile ön plana çıkan spirulinayı işaret etmesi olmuştur. Hatta bu sebeple astronot besini olarak da bilinir.
Güçlü içeriğe sahip bu besin modern dünyada henüz yeni yeni tanınmakla birlikte geçmişi çok eskiye dayanır. Öyle ki yıllar önce antik dönemde Aztekler tarafından beslenme amacıyla kullanıldığı bilinir.
Siyanbakterilerin birçoğu, bitkiler gibi klorofil içerdiğinden dolayı fotosentez yaparak, ışık yardımıyla kendi besinini üretebilmektedir. Spirulina; çok az bir alanda, çok az bir suyla üretilebildiği ve genelde toz veya besin takviyesi şeklinde tüketildiği için kullanım kolaylığı da sağlamaktadır.
Spirulinanın Besin Değeri ve Özellikleri
Kuru ağırlığının yaklaşık %70’i protein olan spirulina’nın %15’i karbonhidrat ve %6’sı yağlardan oluşuyor. Spirulinanın içerdiği protein miktarının bu kadar önemli görülmesinin en önemli sebebi tüm esansiyel aminoasitleri içeriyor olması.
Spirulina; A, C, E ve B vitaminleri ve kalsiyum, magnezyum, çinko ve selenyum gibi birçok mineral içerir.
Bu alg, aynı zamanda, etkili bir vegan demir kaynağıdır ve 5 yaşından küçükler için tavsiye edilen günlük ihtiyacın yaklaşık % 16’sını, 50 yaşın üzerindeki kadınlarda % 16’sını ve 50 yaşın altındaki kadınlarda ise % 10’unu karşılar.
USDA’nın (Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı) gıda veritabanında paylaştığı değerlere göre bir yemek kaşığı (7 gram) spirulina 20 kalori, 4.02 g protein, 1.67 g karbonhidrat, 0.54 g yağ, 8 mg kalsiyum, 2 mg demir, 14 mg magnezyum, 8 mg fosfor, 95 mg potasyum, 73 mg sodyum ve 0.7 mg C vitamin besin değerlerine sahiptir.
Spirulinanın Faydaları Nelerdir?
- Yapılan bir çalışmaya göre spirulina özellikle alerjik rinitte semptomları ciddi şekilde rahatlatan bir özelliğe sahiptir.
- Spirulina, sindirim sistemi içinde yaşayan lactobacillus gibi probiyotik bakteriler için oldukça faydalıdır.
- Spirulinanın sahip olduğu gama-linolenik asit varlığı, serum kolesterol seviyelerinin azalmasını hızlandırdığı görülmüştür.
- Yapılan araştırmalar özellikle çinko ile beraber spirulina takviyesinin, içerdiği klorofil sayesinde, özellikle arsenik zehirlenmelerinde etkili olduğunu gösteriyor.
- Yüksek protein oranı doğal olarak spirulinanın egzersiz performansı ve kas kütlesi konusunda öne çıkmasının olası olduğunu düşündürebilir. Bu konuda yapılan hayvan çalışmalarında önemli etkiler görülmüş olsa da insan çalışmalarında bu tip etkiler daha görülmüş değildir.
- Bazı araştırmalar dolaylı olarak spirulina kullanımının karaciğer enzimlerini düşürdüğünü, viral hepatitlerde sağ kalım sürecini uzatmaya yardım ettiğini gösteriyor.
Spirulina Zararlı Mıdır?
İçerdiği faydalı bileşiklerle spirulinanın kötü kolestrolü düşürdüğü ve bu yüzden kalp hastalıkları riskini düşürdüğü, antioksidan içeriği yüksek olduğu için kanseri önleyici özellikte olduğu ve kan basıncını düşürdüğü yapılan kllinik çalışmalarca gösterilmiştir.
Ancak ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri, spirilunanın insanlardaki herhangi bir sağlık durumunu takviye edici olarak önerilebilmesi için yeterince akademik çalışma olmadığını vurgulamaktadır.
Hatta düzgün şartlar altında üretilmeyen spirulina tabletlere, siyanobakterilerce üretilen mikrosistin isimli toksin bulaşabilmekte ve bu hapları tüketenlerde birtakım yan etkiler olduğu görülmektedir.
Bu nedenle spirulinayı gıda takviyesi olarak kullanmadan önce doktora danışmakta fayda vardır. Doğru kullanımda spirulinadan daha fazla fayda görüleceği şüphesizdir.